NIE dla czadu

03.11.2023

Każdego roku w Polsce z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego „czadem”, umiera kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie wiąże się to z powstaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynków oraz znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych. Aby uchronić siebie i bliskich przed śmiertelnym niebezpieczeństwem związanym z ulatnianiem się czadu, warto poznać bądź przypomnieć sobie kilka ważniejszych informacji na jego temat tego, szczególnie teraz gdy rozpoczął się sezon grzewczy. 

Zacznijmy od tego czym jest tlenek węgla? Tlenek węgla to bezbarwny i bezwonny, silnie trujący gaz. Dostaje się do organizmu przez układ oddechowy, po czym wchłaniany jest do krwiobiegu. Tam uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi, czym powoduje uszkodzenia mózgu oraz innych narządów. Brak charakterystycznych i zauważalnych cech sprawia, że często nieświadomie następuje zatrucie tym związkiem chemicznym, stąd też określenie „cichy zabójca”. 

Jak zatem rozpoznać zatrucie czadem? Do pierwszych zauważalnych objawów należą:

• ból głowy;
• ogólne zmęczenie;
• duszności;
• trudności z oddychaniem, oddech przyspieszony, nieregularny;
• senność;
• nudności.

Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony, a także zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny (nie ucieka z miejsca nagromadzenia czadu), traci przytomność i jeśli nikt nie przyjdzie mu z pomocą - umiera.

Jak ratować zaczadzonego? W pierwszej kolejności należy zapewnić mu dopływ świeżego powietrza. Jeśli osoba nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do jego reanimacji, wzywając jednocześnie służby ratownicze: pogotowie ratunkowe - telefon 999, straż pożarną - telefon 998 lub telefon 112.

Niezwykle ważne jest zatem, aby unikać takich niebezpiecznych sytuacji. W jaki sposób? W pierwszej kolejności należy poznać przyczyny ulatniania się czadu. Są to najczęściej: 

• wadliwe lub niesprawne urządzenia grzewcze;
• niewłaściwa eksploatacja urządzeń grzewczych;
• niesprawne przewody kominowe w budynków;
• niedrożna wentylacja pomieszczeń;
• pożary.

Następnie należy zadbać, aby żadna z powyżej wymienionych sytuacji nie zaistniała. Co warto zrobić, aby czuć się bezpiecznym? Oto kilka najważniejszych zasad:

• przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzać szczelności przewodów kominowych i systematycznie je czyścić;
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza;
• nie zaklejać i nie zasłaniać kratek wentylacyjnych;
• upewnić się, że użytkowane piecyki, kuchenki czy termy gazowe są sprawne; używać ich zgodnie z instrukcją producenta;
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania systemów wentylacji pomieszczeń, ponieważ okna wykonane w nowych technologiach zapewniają dużą szczelność;
• często wietrzyć pomieszczenie, których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien;
• zainstalować czujniki alarmowe wykrywające tlenek węgla w pomieszczeniach, w których odbywa się proces spalania.

Fot. www.gov.pl